Matété ou matoutou de crabes
Le Matété ou Matoutou (différence de noms entre la martinique et la guadeloupe) est un plat traditionnellement servi lors des fêtes de Pâques et Pentecôtes. On utilise des crabes de terre qui ont plus de goût que les crabes de mer, ils sont plus charnus et leur chair est plus fine. Veillez à les nettoyer soigneusement et à garder "le corail" qui donne au plat une saveur particulière. On trouve les crabes de terre qu'en période de Pâques, de juillet à septembre ils sont protégés. Il est tout à fait possible d'en trouver en métropole dans certains magasins exotiques mais uniquement durant cette période de Pâques, certains crabes viennet d'Afriques (Sénégal). On peut facilement congeler ce plat (sans le riz bien sûr), c'est d'ailleurs ainsi que ma belle mère nous envoit une petite boîte de temps en temps ;-)
Crabe de terre, tout mignon (...dans l'assiette)
La recette :
6 crabes de terre
Du lard ou de la poitrine fumée
2 belles tomates
2 oignons
5 cives
6 gousses d'ail
Un bouquet de persil
Thym en branche
Feuilles de laurier et de bois d'inde
3 citrons verts
2 piments
2 càc de curry ou de colombo
Clous de girofle
Huile, sel et poivre
"Saigner" les crabes vivants en enfonçant la pointe d'un couteau entre les 2 yeux. Les brosser énergiquement sous l'eau courante en insistant aux attaches des pattes. Enlever la queue repliée sous le ventre.
Mettre les crabes dans un récipient contenant de l'eau, sel, ail, piment et le jus des citrons. Concasser légèrement les pinces pour que la sauce y pénètre. Ôter la carapace mais conserver la "graisse" (partie marron ou jaune qui reste à l'interieur)..
Faites revenir - dans une cocotte - dans un peu d'huile les cives coupés juste en deux, les oignons émincés, et 3 gousses d'ail écrasées. Ajoutez la graisse des crabes et le lard coupé en morceaux.
Ajoutez les crabes et faites roussir pendant une dizaine de minutes. Ajoutez les tomates et laissez cuire encore 5 minutes.
Ajouter les épices ainsi que le pesril, le thym, les feuilles de laurier et le bois d'inde.
Arroser d'eau.
Faites cuire à couvert pendant 15 minutes. La sauce doit être bien épaisse. Ajouter le 2e piment pour avoir un goût fraîchement épicé!
En fin de cuisson, ajoutez le jus de citron.
Déguster avec du riz et des avocats "pays"
Il existe une variante plus commune qui consiste à ajouter le riz aux crabes directement dans la cocotte. Dans ce cas cas là, ajouter plus d'eau et laisser cuire 25 min environ jusqu'à complète absorption d'eau.
La recette en musique créole
Jomimi - Matété A Krab
Matété a krab ki rann nou solid kon sa
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé wayayay !
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay !
Dépi tou piti nou lévé ka manjé matété
Dépi tou piti nou nou ja manjé krab-annou an di mil fason
Jòdijou nou gran, nou vini mayé é fanm-annou
Fanm ka pran labitd yo vlé ban nou yenki ravioli, ka sa yé
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay !
An di manman-mwen di fi-la pa ban ravioli
An di manman-mwen di fi-la pa ban kasoulé
An di manman-mwen di fi-la pa ban mwen konsev
Ban mwen a métété pou li rann mwen pli bandé ki jan té ja yé
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay !
Yo di Mornalien, Mornalien neg a krab
Yo di Mornalien, Mornalien [?]
Yo di Morne A l'Eau, sé la ki ni pli krab
Sa pa ka fè ayen
Sa rann nou bandé kon nou yé, ayayay
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa (solodo !)
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay !
An ka sonjé lontan, lè mwen té pli piti
Mwen é lé zanmi tou le zanmi [?]
Nou té ka alé an bwa
Désann an bwa Rousseau
kay tann bwet-annou pou nou pran krab-annnou
Kan midi sonné [?] a manman-nou
Ay an kwizin-la pou pé sa déjiné
Dékouvè kannari
Men ka ou ka trouvé
An bon matété pou li rann vou pli bandé ki jan ou té ja
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa (solido)
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay !
Pli yo malpalé nou
Pli yo méprizé nou
Pli yo vréyé ban nou
Pli yo kritiké nou
Yo vin pa konstaté
Sé yo ki dan léré
Pas an vérité krab-la pasé prèmié pla [?] pou nou ni
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa (solid manman)
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay ! (bandé bandé, o !)
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa (solido)
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay !
solo ka-
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay !
Dépi tou piti nou lévé ka manjé matété
Dépi tou piti nou ja manjé krab-annou an di mil fason
Jòdijou nou gran, nou vini mayé é fanm-annou
Fanm ka pran labitd, yo vlé ban nou yenki ravioli, ka sa yé ?
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa (solido)
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay !
Yo di Mornalien, Mornalien neg a krab
Yo di Mornalien, Mornalien [kabrièlè]
Yo di Morne A l'Eau, sé la ki ni pli krab
Sa pa ka fè ayen
Sa rann nou bandé kon nou yé, ayayay !
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa (solid manman)
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay ! (bandé bandé, wo !)
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa (solido)
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay ! (solido, wayayay !)
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa (bandé, o! wayayay !)
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay ! (badé bandé, wo !)
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa (solid manman)
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay ! (solid manman)
kè-
Matété a krab...
ab
Matété a krab ki rann nou solid kon sa
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé wayayay !
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay !
Dépi tou piti nou lévé ka manjé matété
Dépi tou piti nou nou ja manjé krab-annou an di mil fason
Jòdijou nou gran, nou vini mayé é fanm-annou
Fanm ka pran labitd yo vlé ban nou yenki ravioli, ka sa yé
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay !
An di manman-mwen di fi-la pa ban ravioli
An di manman-mwen di fi-la pa ban kasoulé
An di manman-mwen di fi-la pa ban mwen konsev
Ban mwen a métété pou li rann mwen pli bandé ki jan té ja yé
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay !
Yo di Mornalien, Mornalien neg a krab
Yo di Mornalien, Mornalien [?]
Yo di Morne A l'Eau, sé la ki ni pli krab
Sa pa ka fè ayen
Sa rann nou bandé kon nou yé, ayayay
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa (solodo !)
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay !
An ka sonjé lontan, lè mwen té pli piti
Mwen é lé zanmi tou le zanmi [?]
Nou té ka alé an bwa
Désann an bwa Rousseau
kay tann bwet-annou pou nou pran krab-annnou
Kan midi sonné [?] a manman-nou
Ay an kwizin-la pou pé sa déjiné
Dékouvè kannari
Men ka ou ka trouvé
An bon matété pou li rann vou pli bandé ki jan ou té ja
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa (solido)
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay !
Pli yo malpalé nou
Pli yo méprizé nou
Pli yo vréyé ban nou
Pli yo kritiké nou
Yo vin pa konstaté
Sé yo ki dan léré
Pas an vérité krab-la pasé prèmié pla [?] pou nou ni
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa (solid manman)
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay ! (bandé bandé, o !)
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa (solido)
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay !
solo ka-
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay !
Dépi tou piti nou lévé ka manjé matété
Dépi tou piti nou ja manjé krab-annou an di mil fason
Jòdijou nou gran, nou vini mayé é fanm-annou
Fanm ka pran labitd, yo vlé ban nou yenki ravioli, ka sa yé ?
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa (solido)
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay !
Yo di Mornalien, Mornalien neg a krab
Yo di Mornalien, Mornalien [kabrièlè]
Yo di Morne A l'Eau, sé la ki ni pli krab
Sa pa ka fè ayen
Sa rann nou bandé kon nou yé, ayayay !
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa (solid manman)
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay ! (bandé bandé, wo !)
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa (solido)
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay ! (solido, wayayay !)
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa (bandé, o! wayayay !)
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay ! (badé bandé, wo !)
kè-
Matété a krab ki rann nou solid kon sa (solid manman)
Zyann é manniok ki rann nou bandé kon nou yé, wayayay ! (solid manman)
kè-
Matété a krab...
Pou matjé teks-tala, nou sèvi létid.
Source chanson : http://www.apapawolanle.com